نحوه خشک کردن میوه ها چگونه است؟
نحوه خشک کردن میوه به چه صورتی است؟ فرایند خشک کردن میوه، در اصل بهترین روش برای خراب نشدن میوه‌های اضافی است. گاهی اوقات میوه خشک شده نسبت به نوع تازه آن به دلیل طعم بهتر، برتری دارد. میوه خشک ترد و شیرین و نوعی آب‌نبات طبیعی بوده که مواد مغذی موجود در آن‌ها تفاوت چندانی با میوه‌ی تازه ندارد.
همان‌طور که می‌دانید ما برای حفظ سلامتی و تامین انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن، باید روزانه 2 تا 3 واحد میوه مصرف کنیم؛ اما اکثر ما با بی‌توجهی و بهانه‌های مختلف از خوردن میوه طفره می‌رویم.
یکی از بهانه‌ها در دسترس نبودن میوه‌های آبدار و خوشمزه در فصل‌های سرد سال است که البته کاملا موجه به نظر می‌رسد. اما این مشکل به راحتی قابل حل است؛ ما می‌توانیم در فصول سرد سال از میوه خشک استفاده کنیم چون مواد مغذی موجود در آن‌ها تفاوت چندانی با میوه‌ی تازه ندارد. خشک کردن میوه در خانه، کار آسانی است که می‌توانیم آن را به چند روش انجام دهیم. در ادامه با خشک استور همراه باشید تا شما را با طرز تهیه میوه خشک در خانه به 3 روش مختلف آشنا کنیم.
چه میوه‌هایی را می‌توان خشک کرد؟
با پایان رسیدن هر فصل، میوه‌های خوشمزه آن نیز جای خود را به میوه‌های فصل جدید می‌دهد. به طور مثال با فرا رسیدن فصل بهار دیگر خبری از پرتقال و نارنگی نبوده و همین امر می‌تواند علاقه‌مندان به این دو میوه را با چالش‌های جدی در فصل بهار مواجه کند. خشک کردن میوه این امکان را به علاقه‌مندان میوه‌های فصلی می‌دهد تا آذوقه‌ای برای فصول بعدی تامین کنند. در صورت تمایل می‌توانید با بودجه‌ای اندک کسب و کار میوه خشک کنی خود را آغاز نمایید؛ کافیست روی لینک زیر کلیک نمایید؛
چگونه کار میوه خشک کنی را شروع کنیم؟
به طور کلی اغلب میوه‌ها را می‌توان خشک کرد اما فرایند خشک شدن آن‌ها کمی متفاوت است. به طوری که اگر آن‌ها را به میزان کم یا زیاد خشک کنیم ممکن است خاصیت و خوشمزگی خود را از دست بدهند. فواید میوه‌های خشک شده بسیار زیاد است.
خشک کردن میوه‌های تابستانی و نگه‌داری آن‌ها برای استفاده در زمستان می‌تواند این فصل را برای ما لذت بخش‌تر کند. البته توجه داشته باشیم که نگه‌داری میوه خشک، راه و روش‌های خاص خود را دارد در غیر اینصورت ممکن است با خرابی آن‌ها مواجه شویم.
بهترین میوه‌ها برای خشک کردن عبارتند از:
زردآلو
بدون شک زردآلو محبوب‌ترین میوه برای خشک کردن است. این میوه که فصل برداشت آن‌ها در بهار و تابستان است، یکی از اصلی ترین آجیل‌های شب عید هست. البته زردآلو را می‌توان به طور نسبی خشک کرد تا هنگام جویدن کمی نرم به نظر برسد.
هلو
یکی دیگر از میوه‌های خوشمزه که بسیاری از افراد آن را برای فصل‌های بعدی خشک می‌کنند، هلو است. بهترین دمای ایده آل برای خشک کردن این میوه در دو ساعت اول ۶۵ درجه سانتی‌گراد و در ۸ الی ۱۲ ساعت بعدی ۵۵ درجه است.
سیب
سیب محبوب‌ترین میوه برای خشک کردن است. با توجه به چهار فصل بودن سیب امکان خشک کردن آن در تمامی فصول وجود دارد. ایده‌آل‌ترین دما برای خشک کردن این میوه خوشمزه ۵۵ درجه سانتی‌گراد و به مدت ۸ تا ۱۲ ساعت است.
آناناس
شاید تاکنون آناناس خشک شده را امتحان نکرده باشید. توصیه می‌شود برای یک بار هم که شده این میوه را خشک کرده و از خاصیت آن برای فصول بعدی استفاده کنیم. این میوه خوشمزه هنگام ورزش کردن به ما انرژی فوق العاده‌ای می‌بخشد. بهترین دما برای خشک کردن آناناس ۵۰ تا ۶۰ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۲ الی ۱۶ ساعت می‌باشد.
پرتقال و نارنگی
پرتقال و نارنگی میوه‌هایی هستند که خشک کردن آن‌ها در بین افراد بسیار رایج است. پرتقال‌ها پس از خشک شدن کمی تلخ به نظر می‌رسند؛ اما به گفته بسیاری از افراد همین تلخی است که باعث خوشمزه تر شدن آن‌ها می‌شود.
نحوه خشک کردن میوه ها
معمول ترین روش خشک کردن میوه، استفاده از آفتاب می‌باشد. در این روش میوه را نصف یا خردکرده و به مدت چند روز در فضای بیرون و در معرض نور آفتاب قرار می‌دهیم.
خشک کردن میوه در آفتاب
- برای خشک کردن میوه یک روز گرم آفتابی را که رطوبت هوا زیر 60 درصد و هوا هم آفتابی و گرم باشد انتخاب می‌نماییم. این کار چند روز طول می‌کشد بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و آفتابی باشد.
- میوه‌ها را پس از ورقه کردن یا خرد کردن روی سینی توری استیل ضد زنگ، پلاستیکی یا فایبرگلاس با روکش تفلون قرار داده و با اندکی فاصله از هم روی توری می‌چینیم.
- سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار می‌دهیم تا از زمین فاصله بگیرد؛ قرار دادن سینی روی آجر موجب بهتر جریان یافتن هوا و سریع تر خشک کردن میوه می‌شود سپس یک توری نازک روی میوه‌ها می‌اندازیم و زیر نور آفتاب قرار می‌دهیم.
- برای سرعت بخشیدن به روند خشک شدن میوه‌ها، در زیر سینی یک ورق آلومینیوم یا قلع قرار می‌دهیم. سینی میوه را در هنگام شب در جای سر پوشیده قرار می‌دهیم؛ زیرا هوای خنک شب می‌تواند میوه را دوباره مرطوب کند.
- هر چند روز یکبار به میوه‌ها سر زده و میوه‌های چروکیده و ترد را جمع آوری می‌کنیم.
فواید مصرف میوه خشک در دوران بارداری
خشک کردن میوه در فر
برای خشک کردن میوه در فر اول از همه به فر، کاغذ مومی یا لاینرهای سیلیکونی و سینی فر یا توری‌های گرد مخصوص پیتزا نیاز داریم. روش کار بسیار ساده بوده فقط
کافیست میوه‌ها را در دمای پایین گرم کنیم تا آب آن‌ها به قدر کافی تبخیر شود. با این کار، احتمال رشد باکتری‌ها به حداقل می‌رسد. مراحل کار از این قرار است؛
1. میوه مورد نظر را آماده می‌کنیم
میوه‌های رسیده یا کاملا رسیده را انتخاب کرده و آن‌ها را با آب سرد می‌شوییم. سپس قسمت‌های خراب و لکه دار را جدا می‌کنیم. اگر میوه هسته یا دانه دارد، آن‌ها را بیرون می‌آوریم و میوه‌ها را به صورت هم اندازه برش می‌زنیم تا در مدت زمان یکسانی خشک شوند.
2. پوست میوه‌ها را می‌گیریم
برخی میوه‌ها مانند شلیل، هلو و زردآلو در صورتی که پوستشان گرفته شود، بهتر خشک می‌شوند. در پایین هر قطعه از میوه با چاقوی پوست کنی، یک علامت x ایجاد می‌کنیم. سپس تکه‌های میوه را به مدت 30 ثانیه در ظرف حاوی آب جوش ریخته و بعد آن را به یک ظرف آب یخ انتقال می‌دهیم. با این کار پوست میوه‌ها به راحتی جدا می‌شود.
3. آن‌ها را می‌خیسانیم
برای حفظ ظاهر زیبای میوه‌ها و به حداقل رسیدن تغییر رنگ، باید آن‌ها را به مدت 10 دقیقه در محلول آبلیمو و آب خیس کنیم. سپس آن‌ها را در آبکش خالی کرده و با یک حوله‌ی بدون پرز به آرامی خشک کنیم.
4. میوه‌ها را درون فر قرار می‌دهیم
ابتدا فر را در دمای 54 تا 71 درجه سانتی‌گراد تنظیم می‌کنیم. برای میوه‌های برش خورده‌ی نازک مانند هلو یا آناناس از درجه حرارت پایین تر استفاده می‌کنیم اما برای آلو و توت فرنگی که کامل هستند از دمای بالاتر استفاده می‌کنیم. روی سینی فر را با کاغذ مومی پوشانده و تکه‌های میوه را طوری می‌چینیم که روی یکدیگر قرار نگیرند.
برای جلوگیری از جمع شدن میوه‌ها در حین خشک شدن، یک توری گرد مخصوص پیتزا یا یک لاینر سیلیکونی روی آن‌ها قرار می‌دهیم و میوه‌ها را درون فر می‌گذاریم؛ سپس هر دو ساعت یکبار سینی فر را می‌چرخانیم. هنگامی که میوه‌ها بافتی چرم مانند پیدا کردند و قابل انعطاف شدند، فر را خاموش می‌کنیم و میوه‌ها را خارج می‌کنیم.
مدت زمان لازم برای خشک شدن انواع میوه‌ها در فر بدین گونه می‌باشد؛
- آلو: 6 ساعت
- سیب: 6 ساعت
- موز: 6 ساعت
- گلابی: 6 ساعت
- هلو: 6 ساعت
- انگور: 8 تا 10 ساعت
- گیلاس: 12 ساعت
- زردآلو: 12 ساعت
- توت فرنگی: 12 ساعت
آناناس خشک؛ یک میوه ی استوایی فوق العاده
خشک کردن میوه با دستگاه میوه خشک کن
1. دستگاه خشک کن را تنظیم می‌کنیم
ابتدا دستگاه را روی حالت خشک کردن میوه قرار می‌دهیم. اگر دستگاه خشک کن ما چنین تنظیماتی نداشته باشد، درجه‌ی حرارت آن را روی 57 درجه سانتی‌گراد تنظیم می‌کنیم.
2. میوه‌ها را برای 24 تا 48 ساعت خشک می کنیم
میوه‌ها را در یک لایه تکی درون خشک کن می‌چینیم. مدت زمان دقیق خشک شدن به میوه و ضخامت آن بستگی دارد اما معمولا میوه‌ها پس از یک الی دو روز خشک می‌شوند. برای جلوگیری از خشک شدن بیش از حد میوه‌ها، پس از 24 ساعت آن‌ها را مداوم بررسی کنیم.
3. میوه‌های خشک را جمع آوری کنیم
وقتی میوه‌ها ترد و خشک شدند، یعنی آماده هستند و می‌توانیم آن‌ها را جمع آوری کنیم. سپس تکه‌ای از میوه‌ی خشک شده را به آرامی فشار می‌دهیم؛ باید نسبتا سفت باشند، زیرا رطوبت موجود در میوه تبخیر شده است.
خشک کردن میوه روی بخاری یا شوفاژ
برای خشک کردن میوه روی بخاری یا شوفاژ مراحل زیر را باید انجام داد:
- ابتدا برای تهیه شربت، یک لیوان شکر را با دو لیوان آب در یک ظرف مخلوط کرده و روی گاز می‌گذاریم تا به جوش بیاید. سپس محلول را به خوبی هم می‌زنیم تا یکدست شود. بعد از 5 دقیقه آن را از روی گاز برداشته و یک قاشق آبلیمو به آن اضافه می‌کنیم.
- بعد از تهیه شربت به سراغ میوه‌ها می‌رویم و آن‌ها را به برش‌های 3 تا 5 میلی متری تقسیم می‌کنیم. برای برش زدن میوه‌ها حتما از چاقوی تیز استفاده کنیم تا میوه‌ها له نشوند.
- پس از اینکه میوه‌ها را برش زدیم، آن‌ها را داخل شربت آماده شده می‌ریزیم و پس از 5 دقیقه در صافی قرار داده تا آب اضافی از آن‌ها خارج شود.
- بعد از اینکه آب میوه‌ها به طور کامل گرفته شد، نوبت خشک کردن است. بهترین روش برای خشک کردن، استفاده از دستگاه میوه خشک کن می‌باشد اما چون خیلی از افراد این وسیله را در منزل ندارند، می‌توانیم از بخاری استفاده کنیم.
- برای خشک کردن میوه روی بخاری داخل یک سینی مناسب، کاغذ روغنی قرار داده و میوه‌ها را روی کاغذها می‌چینیم و روی بخاری قرار می‌دهیم. سپس هر 2 ساعت یکبار میوه‌ها را برمی‌گردانیم تا سریع تر خشک شوند.
- زمانی که میوه‌ها حالت چروک مانند پیدا کرده و قابل انعطاف باشند، آن‌ها را از روی بخاری برداشته و پس از سرد شدن در ظروف درب دار قرار می‌دهیم.
خواص سیب خشک و نحوه خشک کردن آن
خشک کردن میوه چه تاثیری بر ارزش غذایی میوه‌ها دارد؟
روش‌های خشک کردن میوه، اثرات کم و بیش متفاوتی بر روی مقدار مواد مغذی میوه خشک شده دارد. روش خانگی خشک کردن میوه یعنی پهن کردن میوه‌ها جلوی نور خورشید، موجب از بین رفتن مقدار زیادی از ویتامین C و برخی دیگر مواد مغذی می‌شود.
در برخی موارد به منظور تسهیل فرایند خشک کردن و کشتن میکروب‌های بیماری زا، ابتدا مدت کمی میوه‌ها را جوشانده یا بخار می‌دهیم. این کار باعث حفظ ویتامین B1 و پیش ساز ویتامین A در میوه‌ها می‌شود، اما مقدار ویتامین C را بیشتر کاهش می‌دهد. خشک کردن میوه با دمای بالا نیز موجب کاهش کیفیت پروتئین میوه‌ها توسط بدن می‌شود.
تفاوت تغذیه‌ای میوه‌های تازه و خشک
خشک کردن میوه برخی آثار منفی را در مواد مغذی آن‌ها به جای می‌گذارد که مهم‌ترین آن، کاهش یا حذف برخی ویتامین‌ها (از جمله ویتامین C و اسید فولیک) است.
با این وجود تمام تغییرات در میوه‌های خشک فقط تخریبی نبوده و گاهی اوقات، اثرات ویژه‌ای برای حالت خشک برخی میوه‌ها وجود دارد که در شکل تازه‌ی آن‌ها این اثرات کمتر است.
به عنوان مثال، آلوی خشک اثر ملینی بیشتری نسبت به آلوی تازه دارد. مشابه همین مثال در انجیر خشک و توت خشک نیز صدق می‌کند.
برخی از میوه‌های خشک تا چهار برابر انواع تازه‌ی خودشان آنتی اکسیدان دارند. میوه‌های خشک به دلیل دارا بودن فیبر، آهن، سلنیوم و پتاسیم بالا انتخاب خوبی برای افراد دچار کمبود این مواد هستند.
نگه‌داری و استفاده از میوه خشک
- میوه‌های کاملا خشک شده و ترد را می‌توانیم در ظروف پلاستیکی درب دار بریزیم و در آشپزخانه نگه‌داری کنیم.
- میوه‌هایی که اندکی رطوبت دارند را در ظرفی پلاستیکی می‌ریزیم و روی آن‌ها را با سلفون می‌پوشانیم و تا چند روز در یخچال نگه‌داری می‌کنیم.
- اکثر میوه‌های خشک 9 تا 12 ماه قابل استفاده می‌باشند.
- برای جلوگیری از فاسد شدن میوه خشک، آن‌ها را در یک کیسه‌ی سربسته درون یخچال قرار می‌دهیم.
- از میوه‌های خشک می‌توانیم در غذاهای مختلف استفاده کرده یا خالی بخوریم.
- برخی از میوه‌های خشک مانند سیب، هلو، زردآلو، گلابی و آلو را می‌توان با خیساندن در آب گرم، دوباره مرطوب کنیم و سپس استفاده نماییم.
