مضرات میوه خشک کدامند؟ آیا مصرف بی رویه میوه خشک مضراتی به دنبال دارد؟ میوه‌ها جزء تنها گروه غذایی هستند که تمام ارزش‌های غذایی را شامل می‌شوند و سرشار از ویتامین‌ها، فیبرها و آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که برای حفظ شادابی و در امان ماندن از هر گونه بیماری باید آن‌ها را مصرف کنیم.
میوه خشک چیست؟
میوه خشک میوه‌ای است که تقریباً تمام آب موجود در آن با روش‌های خشک کردن از بین رفته است. طی این فرایند میوه کوچک می‌شود و ماده‌ای خشک، پرانرژی و متراکم باقی می‌ماند. میوه‌ی خشک شده ماندگاری بیشتری نسبت به میوه‌های تازه دارد و در سفرهای طولانی که میوه‌ی تازه در دسترس نیست، می‌تواند یک میان وعده‌ی بی نظیر برای رفع گرسنگی باشد.
همچنین ناگفته نماند که میوه‌های خشک شده برای مصرف در شرایط خاص مانند تغییر فصل یا استفاده در ورزش‌هایی مانند کوهنوردی که امکان حمل زیاد بار همراه خود وجود ندارد، سودمند هستند. پزشکان توصیه می‌کنند که هر فرد برای حفظ سلامتی در صورت امکان حداقل روزی ۱ لیوان میوه خشک شده میل نماید. در صورتی که تمایل دارید با خواص کامل میوه خشک آشنا شوید پیشنهاد می‌کنیم مقاله زیر را مطالعه فرمایید؛
فواید میوه خشک برای سلامتی را بدانید
چرا باید میوه خشک کنیم؟
همان گونه که می‌دانید درختان میوه و بوته‌ها در فصول تابستان، پربار و مثمر هستند؛ بنابراین مصرف انواع میوه‌های تازه و محلی در این فصل، کار راحتی است اما با نزدیک شدن به پاییز، این میوه‌ها طعم شیرین و دل‌پذیرشان را از دست می‌دهند و بسیار کمیاب می‌شوند؛ اما اصلا نگران نباشید با خشک کردن میوه‌ها در فصل گرما یعنی وقتی میوه‌های تازه و خوشمزه در بازار فراوان هستند و ذخیره کردن آن‌ها برای زمستان، دیگر لازم نیست نگران چیزی باشید.
هنگامی که بحث مصرف میوه در فصل سرما به میان می‌آید، سه گزینه پیش رو داریم: استفاده از کمپوت میوه، میوه‌ی منجمد یا میوه خشک. اگر شما هم مثل من کنجکاو هستید تا با روش‌های خشک کردن میوه‌ها آشنا شوید پس ادامه‌ی مطلب را از دست ندهید و با خشک استور همراه باشید.
روش اول خشک کردن در آفتاب
- برای خشک کردن میوه یک روز گرم آفتابی را که رطوبت هوا زیر 60 درصد و هوا هم آفتابی و گرم باشد، انتخاب کنید. این کار چند روز طول می‌کشد بنابراین لازم است که هوا برای چند روز متوالی صاف و خوب باشد.
- میوه‌ها را روی سینی توری استیل ضدزنگ قرار دهید و با کمی فاصله روی توری بچینید.
- سینی میوه را روی دو عدد آجر قرار دهید تا از زمین فاصله بگیرد و بر روی آن یک توری نازک بیندازید و زیر نور آفتاب قرار دهید. قرار دادن سینی روی آجر سبب بهتر جریان یافتن هوا و سریع‌تر خشک شدن میوه‌ها می‌شود.
- هوای خنک شب می‌تواند میوه را دوباره مرطوب کند. پس سینی را در شب در جای سرپوشیده قرار دهید.
- میوه‌ها را زیر و رو کنید تا هر دو طرف آن به طور یکسان خشک شود. هر روز چند بار به میوه‌ها سر بزنید و میوه‌های چروکیده و جویدنی (ترد) را جمع آوری کنید.
روش دوم خشک کردن در فر
- ابتدا میوه‌ها را با آب سرد بشویید سپس هسته و ساقه میوه را جدا کنید.
- میوه‌ها را برش هم اندازه بزنید تا در زمان یکسانی خشک شوند. اگر دوست دارید پوست میوه‌ها را بگیرید، تکه‌های میوه را 30 ثانیه در آب جوش بریزید و سپس به یک ظرف آب یخ منتقل کنید تا پوست میوه‌ها راحت جدا شود.
- برای حفظ ظاهر زیبای میوه‌ها و به حداقل رسیدن تغییر رنگشان آن‌ها را 10 دقیقه درون آب‌لیمو و آب قرار دهید، سپس در آبکش بریزید و با یک دستمال بدون پرز خشک کنید.
- فر را از قبل در دمای 54 تا 71 درجه سانتی‌گراد گرم کنید. روی سینی فر را با کاغذ مومی بپوشانید و تکه‌های میوه را با حفظ فاصله بچینید. میوه‌ها را درون فر بگذارید و هر دو ساعت سینی فر را بچرخانید. هنگامی که میوه خشک بافتی مانند چرم پیدا کرد و تا حدی منعطف بود، آماده بیرون آوردن از فر است.
- پس از بیرون آوردن میوه‌های خشک از فر، آن‌ها را در ظرف‌های پلاستیکی یا شیشه‌ای بریزید و برای 4 تا 5 روز سر ظرف‌ها را باز بگذارید تا رطوبت باقی مانده آن‌ها تبخیر شود. طی این روزها ظرف را تکان دهید تا میوه‌ها کمی جابه‌جا شوند. پس از پنج روز، درب ظرف را ببندید.
روش سوم استفاده از دستگاه میوه خشک کن
استفاده از دستگاه میوه خشک کن، سبب می‌شود آب میوه به صورت خیلی آرام، آهسته و با حرارت خیلی کم تبخیر شود. بسته به نوع میوه و نوع دستگاه میوه خشک کن، 24 ساعت وقت لازم است تا میوه‌ها به صورت کامل خشک شوند.
میوه خشک کن را روی درجه حرارت 57 درجه سانتی‌گراد بگذارید. میوه‌ها را درون خشک کن بچینید. بعد از 24 ساعت اول برای جلوگیری از خشک شدن بیش ازحد میوه‌ها، آن‌ها را مدام چک کنید.
روش چهارم خشک کردن با شوفاژ یا بخاری
روی بخاری یا شوفاژ را با فویل آلومینیمی بپوشانید. روی فویل یک پارچه تمیز نخی پهن کنید. میوه‌ها را روی پارچه بچینید و زمان بدهید تا کاملا خشک شوند. بعد از گذشت زمان مد نظر، میوه‌ها را از پارچه جدا کنید و داخل ظرف در بسته بریزید.
در صورتی که تمایل دارید به صورت جامع خشک کردن میوه را فرا گیرید پیشنهاد می‌کنیم مقاله نحوه خشک کردن میوه را مطالعه فرمایید.
روش نگهداری میوه خشک
میوه خشک سرعت و قابلیت بالایی در جذب رطوبت محیط دارد و می‌تواند هدف هجوم حشرات قرار گرفته یا کپک بزند؛ بنابراین باید در جای خشک و خنک با رطوبت نسبی پایین و به دور از گرما نگهداری شود.
تا زمانی که میوه دارای گرما و حرارت باشد نباید بسته بندی شود. ظروف شیشه‌ای و پلاستیکی بهداشتی و کیسه گزینه مناسبی برای نگهداری میوه خشک هستند. با توجه به نوع خشکبار، این محصولات تا حدود یک سال قابلیت نگهداری دارند.
مصرف میوه‌های خشک چه فوایدی دارد؟
میوه خشک سرشار از عناصر معدنی فیبر و آنتی‌اکسیدان بوده و بسیار مقوی است؛ بنابراین، یک وعده میوه خشک می‌تواند درصد زیادی از ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز بدن مانند فولات، کلسیم، آهن و پتاسیم را تأمین کند. میوه خشک به طور کلی حاوی مقدار زیادی فیبر است و منبع خوبی از آنتی‌اکسیدان‌ها، به ویژه پلی‌فنول‌ها است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که مصرف آنتی‌اکسیدان‌های پلی‌فنول با بهبود جریان خون، ارتقاء سلامت دستگاه گوارش، کاهش آسیب اکسیداتیو و کاهش خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها در ارتباط است. همچنین افرادی که میوه خشک مصرف می‌کنند، در مقایسه با سایر افراد، وزن کمتری داشته و مواد مغذی بیشتری دریافت می‌کنند.
در صورتی که تمایل دارید به طور جامع با خواص میوه خشک آشنا شوید پیشنهاد می‌کنیم مقاله فواید میوه خشک را مطالعه فرمایید
مضرات مصرف زیاد میوه خشک چیست؟
میوه‌ها حاوی مقادیر قابل توجهی قند طبیعی هستند. در طول فرایند خشک کردن، میوه‌ها آب خود را از دست می‌دهند. این باعث می‌شود تمام قند و کالری در یک میوه‌ی کوچک‌تر متمرکز شود. به همین دلیل، میوه خشک دارای کالری و قند زیادی است. گلوکز و فروکتوز از جمله قندهای موجود در میوه‌های خشک هستند.
محتوای قند طبیعی میوه‌های خشک، عبارت است از:
- کشمش: 59٪.
- خرما: 64–66٪
- آلو خشک: 38٪.
- زردآلو: 53٪
- انجیر: 48٪
چاقی از عوارض مصرف زیاد میوه‌های خشک است؛
میوه‌های خشک دارای کالری زیادی هستند؛ بنابراین خوردن مقادیر زیاد آن می‌تواند منجر به مصرف بیش از حد قند و کالری و در نتیجه چاقی شود. همچنین این میوه‌ها دارای مقدار فراوانی کربوهیدرات هستند و مصرف آن‌ها برای رژیم‌های کم کربوهیدرات مناسب نیست.
همچنین حدود 22–51 درصد از قند میوه‌های خشک، فروکتوز است. مصرف بی‌رویه‌ی فروکتوز می‌تواند اثرات منفی بر سلامت داشته باشد. این خطرات شامل افزایش وزن، ابتلا به دیابت نوع 2 و بیماری‌های قلبی است.
آیا میوه خشک می‌تواند برای سلامتی بدن مضر باشد؟
بعضی از شرکت‌های تولید کننده قبل از خشک کردن میوه‌ها برای حفظ ظاهر میوه‌ها و به اصطلاح زیبا ماندن آن‌ها پس از خشک شدن، از مواد قندی و مواد سولفیدی استفاده می‌کنند که می‌تواند زمینه ساز بروز مشکلاتی برای بدن باشد. شکر و قند بیش از حد برای بدن عوارضی مانند مشکلات قلبی و عروقی، دیابت، اضافه وزن و هزاران مشکل دیگر را در پی خواهد داشت. همچنین استفاده از مشتقات سولفیدی برای افرادی که از بیماری آسم رنج می‌برند، بسیار مضر است و ممکن است افراد را دچار آلرژی و حساسیت‌های مزمن کند.
مهم‌ترین نکات برای خرید میوه خشک با کیفیت چیست؟
هنگام خرید میوه خشک نباید گول ظاهر آن‌ها را بخورید. در واقع هرچه از نظر ظاهری خوش آب و رنگ‌تر باشند، به معنی استفاده از مواد نگهدارنده بیشتر است. پس برای خرید مطمئن و سالم باید قید ظاهر را بزنید. هرچه رنگ آن تیره‌تراز حالت طبیعی و تازۀ آن باشد و شکل ظاهری‌اش با تغییراتی مواجه شده باشد یعنی طبیعی‌تر است. نکته مهم دیگر توجه به تاریخ، پروانه ساخت و نشان سلامت سازمان بهداشت است.
میوه‌های خشک یکی از مهم‌ترین گزینه‌های صادرات ایران
ايران بعد از تركيه دومين توليد كننده و صادر كننده ميوه خشک شده در جهان است. نياز برخى كشورها به میوه‌های خشک به دليل شرايط اقليمى آن‌هاست كه مانع توليد ميوه در كشورشان می‌شود.
توليد ميوه خشک در ايران بيشتر از نياز داخل است و بیشتر به قصد صادرات است؛ به همين منظور با كشاورزى مكانيزه می‌توان هم ظرفيت توليد را بالا برد و هم كيفيت محصولات را ارتقاء داد. دولت به تنهايى از عهده صادرات میوه خشک شده بر نمی‌آید بلكه حضور بخش خصوصى در توليد و بسته بندى محصولات میوه خشک شده در كشور می‌تواند سبب پيروزى ايران از ديگر رقبا در بازار خشکبار شود.
نتیجه گیری
مانند بسیاری از مواد غذایی دیگر، میوه‌های خشک هم خواص و مضرات خود را دارند. میوه‌ی خشک می‌تواند فیبر و مواد مغذی موردنیاز بدن را تأمین کرده و مقادیر زیادی آنتی‌اکسیدان به بدن ما برساند. با این حال قند و کالری زیادی دارد و خوردن بیش از حد آن، می‌تواند باعث بروز مشکلاتی شود. به همین دلیل، میوه‌ی خشک را فقط باید در مقادیر اندک و ترجیحاً همراه با سایر غذاهای مغذی دیگر میل کرد.
در پایان باید گفت میوه‌های خشک بی‌نقص نیستند؛ اما مطمئناً میان‌وعده‌ای بسیار سالم‌تر و مغذی‌تر از چیپس و آب‌نبات و سایر تنقلات فرآوری‌شده هستند.